พุทโธ

พุทโธ

พุทโธ หรือ พุทธะ แปลว่า "ผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน" เป็นสภาวะจิตของพระอรหันต์ ผู้ที่เข้าถึงอริยสัจ 4 ได้ อย่างถ่องแท้แล้ว

ผู้ที่ปฏิบัติธรรม ทำสมาธิด้วยวิธีการ ท่องภาวนาคำว่า พุทโธ อยู่ทุกลมหายใจเข้าออก นอกจากจะเป็นการ ทำให้จิตค่อยๆสงบนิ่งลงแล้ว  ก็ยังเป็นการ ตั้งจิตอธิฐาน ขอให้ตนเองได้เข้าถึง พุทธะ อีกด้วย ก็คือ เหมือนกับการ ตั้งจิตอธิฐานว่า ขอให้ข้าพเจ้า ได้บรรลุถึงการเป็น ผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน ในทุกลมหายใจเข้าออก นั่นเอง

- ผู้รู้ หมายถึง ผู้รู้แจ้งในหลักธรรมคำสอน รู้แจ้งในอริยสัจ รู้แจ้งในสัจธรรม รู้แจ้งในความเป็นจริงของสรรพสิ่งทั้งหลาย มีสติตั้งมั่นสามารถรู้เท่าทันกิเลสทั้งหลายทั้งปวง

- ผู้ตื่น หมายถึง ผู้ตื่นจากความไม่รู้ ตื่นจากความงมงายในสิ่งที่ผิด ตื่นจากความเชื่อในสิ่งที่ผิด ตื่นจากความลุ่มหลงมัวเมาในสิ่งที่ผิด ตื่นจากการหลอกหลวงของกิเลส ไม่ไปหลง ไม่ไปยึดติด กับสิ่งที่จิตปรุงแต่งขึ้น ไม่เห็นผิดเป็นชอบ ไม่เห็นกงจักรเป็นดอกบัว ไม่เป็นมิจฉาทิฏฐิ คือ การเห็นผิดไปจากสัจธรรม หรือ การเห็นผิดไปจากความเป็นจริง

- ผู้เบิกบาน หมายถึง ผู้ที่รู้แจ้งเห็นจริงในสิ่งที่ถูกต้อง และ ตื่นจากความลุ่มหลงมัวเมาในสิ่งที่ผิดแล้ว ผู้นั้นย่อมจะหลุดพ้นจากกิเลสทั้งหลาย จิตของผู้นั้นย่อมเป็นอิสระจากสิ่งทั้งปวง เป็นจิตที่ปราศจากความทุกข์ เป็นจิตที่ปราศจากความเศรัาหมอง จึงเกิดเป็นจิตที่เบิกบาน เป็นความเบิกบาน ที่เกิดขึ้นจากภายในจิตใจ โดยไม่ต้องอาศัย ปัจจัยจากภายนอกใดๆ เป็นความสุข เป็นความเบิกบาน อย่างแท้จริง